Rozporządzenie Ministra Środowiska

z dnia 27 listopada 2002 r.

w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia.

(Dz. U. Nr 204, poz. 1728)

Na podstawie art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 i Nr 154, poz. 1803 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 130, poz. 1112) zarządza się, co następuje:

§ 1. 1. Rozporządzenie określa:

1) wymagania, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, zwane dalej "wodami";

2) częstotliwość pobierania próbek wody, metodyki referencyjne analiz i sposób oceny, czy wody odpowiadają wymaganym warunkom.

2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do wód:

1) pochodzących z ujęć ze źródeł samoczynnego, naturalnego i skoncentrowanego wypływu wód podziemnych na powierzchnię terenu;

2) pochodzących z ujęć wód infiltracyjnych powstałych w wyniku infiltracji wód atmosferycznych i powierzchniowych w ośrodek skalny;

3) zasilających złoża wód podziemnych, stanowiące zbiorowisko wód podziemnych, których eksploatacja może przynosić korzyści gospodarcze.

§ 2. 1. Ustala się trzy kategorie jakości wody, w zależności od wartości granicznych wskaźników jakości wody, które z uwagi na ich zanieczyszczenie muszą być poddane standardowym procesom uzdatniania, w celu uzyskania wody przeznaczonej do spożycia:

1) kategoria A1 - woda wymagająca prostego uzdatniania fizycznego, w szczególności filtracji oraz dezynfekcji;

2) kategoria A2 - woda wymagająca typowego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania wstępnego, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, dezynfekcji (chlorowania końcowego);

3) kategoria A3 - woda wymagająca wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, adsorpcji na węglu aktywnym, dezynfekcji (ozonowania, chlorowania końcowego).

2. Wymagania, jakim powinny odpowiadać kategorie jakości wody A1-A3, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 3. 1. Próbki wody powinny odzwierciedlać jej jakość przed uzdatnieniem.

2. Częstotliwość pobierania próbek wody jest uzależniona od kategorii jej jakości oraz liczby osób korzystających z wodociągu i może ulec zwiększeniu w szczególnych przypadkach. Minimalną roczną częstotliwość pobierania próbek wody dla każdego wskaźnika jej jakości określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

3. W przypadku gdy analiza próbek wody wykaże, że wartości wskaźników jakości wody są lepsze niż wartości graniczne tych wskaźników określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia, częstotliwość pobierania próbek wody i pomiaru wartości tych wskaźników może zostać zmniejszona.

4. Regularnego poboru próbek wody nie przeprowadza się, jeżeli woda jest niezanieczyszczona i nie ma ryzyka pogorszenia jej jakości oraz jeżeli wartości wskaźników jakości wody są lepsze niż wartości graniczne tych wskaźników określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia dla kategorii jakości wody A1.

§ 4. 1. Wody spełniają wymagania, jeżeli w wyniku pobierania próbek wody w miejscu jej ujmowania, w regularnych odstępach czasu z częstotliwością nie mniejszą niż określona w załączniku nr 2 do rozporządzenia:

1) w 95% próbek nie zostały przekroczone właściwe dla danej kategorii jakości wody wartości dopuszczalne wskaźników jakości wody oznaczone gwiazdką (*), w załączniku nr 1 do rozporządzenia, a w 90% próbek wartości dopuszczalne pozostałych wskaźników jakości wody;

2) w odniesieniu do pozostałych 5% lub 10% próbek, w których wartości dopuszczalne wskaźników jakości wody zostały przekroczone:

a) otrzymane wartości wskaźników, z wyjątkiem temperatury, pH, tlenu rozpuszczonego i wskaźników mikrobiologicznych, nie odbiegają więcej niż o 50% od wartości dopuszczalnych wskaźników jakości wody,

b) nie wynika zagrożenie dla zdrowia człowieka,

c) w kolejnych próbkach wody, pobranych w regularnych odstępach czasu, nie stwierdzono przekroczenia wartości dopuszczalnych wskaźników jakości wody.

2. Przy obliczaniu wartości procentów próbek, o których mowa w ust. 1 w pkt 1, nie uwzględnia się przekroczeń wartości granicznych wskaźników, jeżeli są one skutkiem powodzi lub innych klęsk żywiołowych albo wyjątkowych warunków pogodowych, takich jak intensywne opady atmosferyczne, intensywne topnienie śniegu albo wysokie temperatury powietrza.

§ 5. 1. Analizę próbek wody przeprowadza się, stosując metodyki referencyjne analiz określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

2. Stosując metodyki referencyjne analiz, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się:

1) granicę wykrywalności - rozumianą jako stężenie analitu, które powoduje wystąpienie sygnału większego od sygnału ślepej próby o trzykrotność odchylenia standardowego wyznaczonego dla średniej wartości ślepej próby uzyskanej dla 10 pomiarów;

2) precyzję - rozumianą jako stopień zgodności wyników wielokrotnych analiz tej samej próbki w określonych warunkach; miarą precyzji jest odchylenie standardowe (SD) lub względne odchylenie standardowe (RSD);

3) dokładność - rozumianą jako stopień zgodności między średnim wynikiem uzyskanym w szeregu powtórzeń a wartością prawdziwą mierzonej wartości.

3. Dopuszcza się stosowanie metodyki referencyjnej analiz innej niż metodyki referencyjne analiz określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia, jeżeli w wyniku jej stosowania uzyskane zostaną dokładniejsze wyniki analizy próbek wody.

4. W przypadku zastosowania metodyki referencyjnej analiz, o której mowa w ust. 3, należy udokumentować równoważność lub porównywalność uzyskanych wyników analizy próbek wody z wynikami analizy próbek wody uzyskiwanymi za pomocą referencyjnych metodyk analiz, określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

5. Pobieranie, utrwalanie, transport i przechowywanie próbek wody do analizy należy wykonywać zgodnie z Polskimi Normami.

§ 6. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Minister Środowiska: S. Żelichowski

Załączniki do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. (poz. 1728)

Załącznik nr 1

WYMAGANIA, JAKIM POWINNY ODPOWIADAĆ KATEGORIE JAKOŚCI WODY A1-A3

Lp.

Wskaźniki jakości wody

Jednostki miary

Wartości graniczne wskaźników jakości wody1)

A1

A2

A3

zalecane

dopuszczalne

zalecane

dopuszczalne

zalecane

dopuszczalne

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1

pH

 

6,5 - 8,5

6,5 - 8,5

5,5 - 9

5,5 - 9,0

5,5-9

5,5 - 9,0

2

Barwa

mg/l

10

20*2)

50

100*2)

 

200*2)

3

Zawiesiny ogólne

mg/l

25

25

 

30

 

35

4

Temperatura

°C

22

25*2)

22

25*2)

22

25*2)

5

Przewodność

µS/cm przy 20°C

1.000

1.000

1.000

1.000

1.000

1.000

6

Zapach

stopień rozcieńczenia przy 25° C

3

3

10

10

20

20

7

Azotany

mg/l

25

50*2)

 

50*2)

 

50*2)

8

Fluorki

mg/l

0,7-1

1,5*

0,7-1,7

1,5

0,7-1,7

1,5

9

Żelazo

mg/l

0,1

0,3*

1

2*

1

2

10

Mangan

mg/l

0,05

0,05

0,1

0,1

1

1

11

Miedź

mg/l

0,02

0,05*2)

0,05

0,05

1

0,5

12

Cynk

mg/l

0,5

3*

1

5*

1

5*

13

Bor

mg/l

1

1

1

1

1

1

14

Nikiel

mg/l

 

0,05

 

0,05

 

0,2

15

Wanad

mg/l

 

1,0

 

1,0

 

1,0

16

Arsen

mg/l

0,01

0,05*

 

0,05*

0,05

0,05*

17

Kadm

mg/l

0,001

0,005*

0,001

0,005*

0,001

0,005*

18

Chrom ogólny

mg/l

 

0,05*

 

0,05*

 

0,05*

19

Chrom+6

mg/l

 

0,02*

 

0,02*

 

0,02*

20

Ołów

mg/l

 

0,05*

 

0,05*

 

0,05*

21

Selen

mg/l

 

0,01*

 

0,01*

 

0,01*

22

Rtęć

mg/l

0,0005

0,001*

0,0005

0,001*

0,0005

0,001*

23

Bar

mg/l

 

0,1*

 

1*

 

1*

24

Cyjanki

mg/l

 

0,05*

 

0,05*

 

0,05*

25

Siarczany

mg/l

150

250*

150

250*

150

250*

26

Chlorki

mg/l

200

250

200

250

200

250

27

Substancje powierzchniowo czynne anionowe

mg/l

0,2

0,2

0,2

0,2

0,5

0,5

28

Substancje powierzchniowo czynne niejonowe

mg/l

 

0,5

 

1

 

2

29

Fosforany

mg/l

0,4

0,4

0,7

0,7

0,7

0,7

30

Fenole (indeks fenolowy)

mg/l

 

0,001*

0,001

0,005*

0,01

0,1*

31

Rozpuszczone lub zemulgowane węglowodory

mg/l

 

0,05*

 

0,2*

0,5

1*

32

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne

mg/l

 

0,0002*

 

0,0002*

 

0,001*

33

Pestycydy ogółem

mg/l

 

0,001*

 

0,0025*

 

0,005*

34

Chemiczne zapotrzebowanie tlenu (ChZT)

mg/l

 

25

 

30

30

30

35

Tlen rozpuszczony

% nasycenia tlenem

>70

>70

>50

>50

>30

>30

36

Biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT5)

mg/l

<3

<3

<5

<5

<7

<7

37

Azot Kjeldahla

mg/l

1

1

 

2

3

3

38

Amoniak

mg/l

0,05

0,5

1,5

1,5*

2

2*2)

39

Substancje ekstrahowane chloroformem

mg/l

0,1

0,1

 

0,2

0,5

0,5

40

Ogólny węgiel organiczny

mg/l

 

5

 

10

 

15

41

Liczba bakterii grupy coli

w 100 ml wody

50

50

 

5.000

5.000

50.000

42

Liczba bakterii grupy coli typu kałowego (termotolerancyjne)

w 100 ml wody

20

20

 

2.000

20.000

20.000

43

Liczba paciorkowców kałowych (enterokoki)

w 100 ml wody

20

20

 

1.000

10.000

10.000

44

Bakterie z rodzaju Salmonella

w 5.000 ml wody dla A1

w 1.000 ml wody dla A2

 

nieobecne w 5.000 ml

 

nieobecne w 1.000 ml

   

1) Wartości graniczne wskaźników jakości wody oznaczają:

- najniższą wartość w przypadku wskaźnika w lp. 35 (nasycenie tlenem),

- najwyższą i najniższą wartość w przypadku wskaźnika w lp. 8 (fluorki), ustalone w odniesieniu do średniej temperatury rocznej,

- najniższą i najwyższą wartość w przypadku wskaźnika w lp. 1 (odczyn),

- najwyższe wartości w pozostałych przypadkach.

2) Odstępstwa dopuszczalne z powodu wyjątkowych warunków, określonych w § 4 ust. 2 rozporządzenia.

Załącznik nr 2

MINIMALNA ROCZNA CZĘSTOTLIWOŚĆ POBIERANIA PRÓBEK WODY DLA KAŻDEGO WSKAŹNIKA JAKOŚCI WODY

Kategoria jakości wody

Grupa wskaźników jakości wody*

Minimalna roczna częstotliwość pobierania próbek wody, z której korzysta:

do 10.000 osób

od 10.000 do 30.000 osób

od 30.000 do 100.000 osób

więcej niż 100.000 osób

1

2

3

4

5

6

 

I

1

1

2

3

A1

II

1

1

1

2

 

III

1

1

1

2

 

I

2

2

4

8

A2

II

1

1

2

4

 

III

1

1

1

1

 

I

2

3

6

12

A3

II

1

1

2

4

 

III

1

1

1

1

* Grupy wskaźników jakości wody:

Grupa I

Grupa II

Grupa III

Odczyn pH

Żelazo rozpuszczone

Fluorki

Barwa

Mangan

Bor

Zawiesiny ogólne

Miedź

Nikiel

Temperatura

Cynk

Arsen

Przewodnictwo elektrolityczne właściwe

Siarczany

Kadm

Zapach

Substancje powierzchniowo czynne

Chrom ogólny

Azotany

Fenole

Ołów

Chlorki

Azot Kjeldahla

Selen

Fosforany

Liczba bakterii grupy coli

Rtęć

ChZT

Liczba bakterii grupy coli typu kałowego

Bar

Tlen rozpuszczony

(termotolerancyjne)

Cyjanki

(stopień nasycenia)

Ogólny węgiel organiczny

Rozpuszczone lub

BZT5

 

zemulgowane węglowodory

Amoniak

 

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne

   

Pestycydy ogólne

   

Substancje ulegające ekstrakcji chloroformem

   

Paciorkowce kałowe (enterokoki)

   

Bakterie z rodzaju Salmonella

Załącznik nr 3

METODYKI REFERENCYJNE ANALIZ

Lp.

Wskaźniki jakości wody

Jednostki miary

Granica wykrywalności

Precyzja

Dokładność

Referencyjne metody pomiaru

% wartości wskaźników

1

2

3

4

5

6

7

1

pH

 

-

0,1 jednostki

0,2 jednostki

- Potencjometryczna

2

Barwa

mg/l

5

10

20

- Spektrometria UV/VIS

3

Zawiesiny ogólne

mg/l

5

5

10

- Grawimetryczna

4

Temperatura

°C

-

0,5°C

1°C

- Termometryczna

5

Przewodność

µS/cm przy 20°C

5

5

10

- Konduktometryczna

6

Zapach

stopień rozcieńczenia przy 25° C

-

-

-

- Metoda kolejnych rozcieńczeń

7

Azotany

mg/l

10

10

20

- Spektrometria UV/VIS

- Chromatografia jonowa

8

Fluorki

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

- Potencjometryczna z

wykorzystaniem elektrody

jonoselektywnej

- Chromatografia jonowa

9

Żelazo

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

- Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

10

Mangan

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

- Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

11

Miedź

mg/l

20

20

20

- Spektrometria UV/VIS

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

- Polarografia

12

Cynk

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

- Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

13

Bor

mg/l

10

10

10

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

14

Nikiel

mg/l

10

10

10

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

- Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

- Polarografia

15

Wanad

mg/l

10

10

10

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

- Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

16

Arsen

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

- Absorpcyjna spektometria

atomowa - AAS

17

Kadm

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

- Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

- Polarografia

18

Chrom ogólny

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

- Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

19

Chrom+6

mg/l

25

25

25

- Spektrometria UV/VIS

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

- Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

20

Ołów

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

- Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

- Polarografia

21

Selen

mg/l

10

10

10

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

22

Rtęć

mg/l

10

10

10

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna w połączeniu z

metodą zimnych par - CV-AAS

- Atomowa spektrometria

fluorescencyjna w połączeniu

z metodą zimnych par - CV-AFS

23

Bar

mg/l

20

20

20

- Atomowa spektrometria

absorpcyjna - AAS

- Spektrometria masowa z

jonizacją w plazmie

indukcyjnie sprzężonej

- ICP-MS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

24

Cyjanki

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

25

Siarczany

mg/l

10

10

10

- Grawimetryczna

- Potencjometryczna

- Chromatografia jonowa

26

Chlorki

mg/l

10

10

10

- Miareczkowa

- Potencjometryczna

z wykorzystaniem elektrody

jonoselektywnej

- Chromatografia jonowa

27

Substancje powierzchniowo czynne anionowe

mg/l

20

20

20

- Spektrometria UV/VIS

- Wysokosprawna chromatografia

cieczowa - HPLC

28

Substancje powierzchniowo czynne niejonowe

mg/l

25

25

25

- Spektrometria UV/VIS

29

Fosforany

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

- Atomowa spektrometria

emisyjna ze wzbudzeniem w

plazmie indukcyjnie

sprzężonej - ICP-AES

30

Fenole (indeks fenolowy)

mg/l

20

20

20

- Spektrometria UV/VIS

31

Rozpuszczone lub zemulgowane węglowodory

mg/l

20

20

20

- Spektrometria w podczerwieni

- Grawimetryczna

32

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne

mg/l

25

25

25

- Wysokosprawna chromatografia

cieczowa - HPLC

- Chromatografia gazowa - GC

33

Pestycydy ogólne

mg/l

25

25

25

- Wysokosprawna chromatografia

cieczowa - HPLC

- Chromatografia gazowa - GC

34

Chemiczne zapotrzebowanie tlenu (ChZT)

mg/l

20

20

20

- Miareczkowa

35

Tlen rozpuszczony

% nasycenia tlenem

10

10

10

- Elektrochemiczna

36

Biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT5)

mg/l

20

20

20

- Elektrochemiczna

37

Azot Kjeldahla

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

38

Amoniak

mg/l

10

10

10

- Spektrometria UV/VIS

- Chromatografia jonowa

39

Substancje ekstrahowane chloroformem

mg/l

11

-

-

- Grawimetryczna

40

Ogólny węgiel organiczny

mg/l

-

-

-

- Spektrometria w podczerwieni

411)

Liczba bakterii grupy coli

w 100 ml wody

-

-

-

- Filtracja membranowa lub

określenie NPL metodą hodowli

na podłożach płynnych.

Inkubacja w temperaturze

37±0,5°C

421)

Liczba bakterii grupy coli typu kałowego (termotolerancyjne)

w 100 ml wody

-

-

-

- Filtracja membranowa lub

określenie NPL metodą hodowli

na podłożach płynnych.

Inkubacja w temperaturze

44±0,5°C

431)

Liczba paciorkowców kałowych (enterokoki)

w 100 ml wody

-

-

-

- Filtracja membranowa lub

określenie NPL metodą hodowli

na podłożach płynnych

441)

Bakterie z rodzaju Salmonella

w 5.000 ml wody

-

-

-

- Filtracja membranowa. Wstępna

inkubacja na płynnym podłożu

namnażająco-selektywnym.

Inkubacja na stałym podłożu

różnicująco-selektywnym.

Badania potwierdzające

1) Wykrywalność poniżej dolnej wartości wskaźnika jakości wody dla danej kategorii jakości wody.

1) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 85, poz. 766).